20 mei 2021
Samenvatting enquête Platform vmbo D&P
Het profiel Dienstverlening en Producten is in 2016 ontstaan bij de vernieuwing van het vmbo. Omdat ICSadviseurs steeds meer vragen krijgt over de ideale leeromgeving voor het profiel is in samenwerking met het Platform vmbo Dienstverlening & Producten (D&P) een enquête opgesteld. De vragenlijst is door 61 leden van het platform ingevuld en geeft daarmee een goed beeld van de stand van zaken anno 2021.
Bijna de helft van de respondenten geeft aan dat hun leeromgeving voor D&P bestaat uit lokalen die vanuit het verleden beschikbaar zijn of dat er gebruik wordt gemaakt van bestaande praktijklokalen van andere vakken of profielen. In ongeveer 30% van de gevallen is D&P ondergebracht in meerdere, verschillende ruimtes met elk zijn eigen activiteit of accent. Denk hierbij bijvoorbeeld aan technieklokalen en keukens. De grootste groep gebruikt de ruimtes zoals die nu beschikbaar zijn binnen het gebouw en hebben deze niet opnieuw ingericht, zij hebben geen eigen ruimte. In slechts 9 gevallen is voor D&P een geheel nieuwe omgeving ingericht. Gelukkig zijn er ook respondenten waarbij er nog een ruimte moet worden ontwikkeld of zit die ontwikkeling eraan te komen. Een mooie kans om de ervaringen die hier gedeeld worden in te zetten!
Veel scholen hebben geen specifieke context/richting gekozen of in ieder geval niet in relatie tot het programma en de leeromgeving. Men is kennelijk trouw aan het brede karakter van het profiel. Invullingen die genoemd worden zijn de creatieve keuzevakken zoals fotografie, design en robotica. In de basis komen multimedia, horeca en techniek het meest naar voren, maar de invulling hieraan wisselt erg per school. De ene school kiest voor een breed aanbod en de ander kiest specifieke aspecten en gaat meer de diepte in. Bij weer andere scholen is het een overkoepeling geworden van de zorg en techniek die ze eerder al aanboden.
Meer dan 90% van de respondenten beschikt over een keuken en 75% heeft specifieke plekken voor multimedia. Ook beschikt meer dan 50% over sportfaciliteiten. Specifiekere ruimtes, zoals bijvoorbeeld een kinderdagverblijf, een zorglab, tuin of restaurant, komen minder voor en zijn soms zelfs uniek. Opvallend is dat de scholen die de leeromgeving voor D&P speciaal hebben ingericht vaak over een grotere variatie aan ruimtes beschikken. Deze bestaat vaak uit de veelvoorkomende plekken: multimedia, creatief, makerspace/fab-lab, keuken, sportfaciliteiten en/of presentatieruimte, met daarnaast dan een nog specifiekere ruimte zoals bijvoorbeeld een salon, restaurant of zorglab.
"Meer dan de helft vindt de bestaande huisvesting niet toereikend."
Uit de reacties werd verder duidelijk dat meer dan de helft van de respondenten de bestaande huisvesting niet toereikend vindt! Al variëren de redenen. Een belangrijke reden is het gebrek aan ruimte voor praktijkonderdelen. Ook de verdeling van de lokalen door de hele school is soms niet praktisch. Veel scholen moeten noodgedwongen hun didactiek aanpassen aan de ruimte, terwijl dat idealiter andersom zou zijn. Gelukkig is D&P een heel breed vak en kan het daarom ook op verschillende manieren vorm krijgen.
Niet alle scholen hebben dezelfde huisvestingsvraag, wel hebben veel de wens dingen anders in te richten, vorm te geven of de wens voor andere ruimtes.
De respondenten hebben overigens allemaal wel iets waar ze trots op zijn. Of dat nu de werkwijze is, de lesmethode, innovatieve techniek of een gloednieuwe keuken met restaurant. Genoeg tips om onder de leden uit te kunnen wisselen!
Het maken en verbeteren zit kennelijk sterk in het DNA van de respondenten. Allemaal vinden ze dat er wel iets beter of anders kan aan de leeromgeving. Verbeterpunten die hierin naar voren komen:
Het advies wat in alle antwoorden doorklinkt is: neem genoeg tijd om te bedenken wat je wilt! Hoe wil je D&P lessen vorm gaan geven? Hoe wil je D&P laten zien? Wat wil je kunnen in de lessen? Kijk vanuit jouw visie naar hoe dit moet worden gehuisvest. Andere adviezen die worden gegeven zijn: kijk goed naar je gebouw en waar D&P zijn plek krijgt. Ga kijken bij andere scholen hoe zij D&P lessen verzorgen en invullen en doe veel inspiratie op. Zorg er bovenal voor dat leerling en docent er veilig en prettig kunnen werken.
De hier genoemde handvatten en adviezen zijn een mooie start om uw ideale leeromgeving voor D&P te creëren. ICSadviseurs staat u in dit proces graag bij met inspirerende werkvormen en voorbeelden.
Koert Klevant Groen
koert.klevantgroen@icsadviseurs.nl +31 6 82 29 27 13Hidde Benedictus
hidde.benedictus@icsadviseurs.nl +31 6 22 57 36 04